Thằng Tẻo Cu Châu(Câu chuyện nhỏ nhặt hàng ngày của tôi)
Tôi biết thằng Tẻo từ hồi tấm bé, ngày mới lên 8, lên 10. Đó là những ngày tôi cùng chúng bạn chăn trâu cắt cỏ, những ngày đen nhẻm, lấm lem….Thằng Tẻo ngày đó gầy gò, răng hô, đen bóng. Hắn cũng nhập hội chăn bò với chúng tôi. Chẳng biết lúc đó hắn bao nhiêu tuổi, nhưng hắn kiểu ko bình thường, người lại gầy nhom nên chúng tôi “cá mè một lứa” gọi hắn là thằng Tẻo Cu Châu.
Tẻo thống trị trong tay hàng chục con bò, hắn là một tay chăn bò chuyên nghiệp. Mới nói lại tưởng đâu hắn con nhà giàu, nhiều của. Nhưng ko phải, là hắn chăn bò giúp người ta. Đa số mọi người thường gửi gắm bò cho hắn chăn thả.
Thằng Tẻo siêng năng, chịu khó. Hàng chục con bò trong tay nhưng ít khi hắn để sơ sẩy đi lạc hay ăn lúa đậu nhà người ta. Chúng tôi ngày ấy đa phần cùng lứa cùng tác, thường chơi rất nhiều trò chơi lý thú. Chỉ có thằng Tẻo lớn hơn nhưng chậm chạp ngờ nghệch nên toàn bị chúng tôi nhờ chăn bò giùm. Cứ thế xem thằng Tẻo như một tay sai đương nhiên thế!
Tháng ngày trôi qua, chúng tôi lớn lên. Biết khôn ngoan, biết trưởng thành, biết lập gia đình, rẽ thêm nhiều lối đi trong cuộc đời… chìm nổi giữa đủ yên bề và phong ba.
Chúng bạn mỗi người một phương. Tôi sau nhiều năm lưu hành lại chọn chốn dừng chân ở quê nhà, mở một quán cháo sáng nho nhỏ phục vụ mọi người.
Thằng Tẻo Cu Châu
Những ngày đầu mở quán với rất nhiều khó khăn, khách chưa biết đến nhiều nên còn thưa thớt lắm. Nhưng theo như kinh nghiệm của chủ quán cũ, cứ hôm nào có thằng Tẻo mở hàng là quán sẽ bán đông. Nguyên văn chủ quán cũ “Thằng Tẻo xấu xí là rứa nhưng mở hàng có duyên lắm”.
Tôi cũng hi vọng thế, mong đc Tẻo ghé quán mở hàng coi may ko.
Mấy hôm sau Tẻo ghé quán thật. Lần này là lần giáp mặt đầu tiên sau nhiều năm xa bạn chăn bò. Bây giờ tôi ko gọi Tẻo là Thằng nữa, tôi gọi là Chú Tẻo. Nhưng chú lại Gọi tôi là O, xưng em và luôn mồm dạ. Sau này tôi mới biết với ai chú cũng xưng em và Dạ như vậy.
Chú Tẻo mở hàng may thật, chuyện tâm linh đúng là ko đùa đc đâu, hôm ấy cháo tôi hết nhẵn.
Ăn quen có khi tôi còn đút lót tiền cho chú mở hàng
Chú Tẻo bây giờ ko còn đi chăn bò thuê nữa, phần vì chú có tuổi rồi, phần vì bây giờ người ta ít nuôi bò kiểu chăn thả như ngày xưa. Hàng ngày chú dậy sớm lắm, trời tờ mờ sáng là chú đã đẩy chiếc xe rùa đựng đầy rau quả lặt vặt ra chợ cho mẹ chú bán. Rồi ở ngoài chợ ai nhờ gì thì chú giúp nấy. Đa phần chú sẽ ăn qua loa thứ gì đó ở chợ, rồi trưa lại đẩy chiếc xe rùa cót két về. Lúc qua đường chú thường sẽ đẩy xe sang trước, sau quay lại đỡ mẹ qua đường. Mẹ chú là mệ Châu, già lắm rồi, đi lom khom gần như sát mặt xuống đường.
Mọi ngày diễn ra như vậy, ngay trước cửa quán tôi.
Trở thành một hình ảnh thân thương và khiến tôi có cái nhìn khác hơn về chú. Chú Tẻo đích thị là một người lớn tuổi có ý thức, đáng tôn trọng chứ ko phải là Thằng Tẻo ngờ nghệch ko biết gì.
Một hôm, có cu cậu đến ăn sáng đúng lúc cũng có chú đến mở hàng, cu cậu bảo “chù thằng Tẻo cũng đi ăn sớm bây?”. Lúc ấy tự dưng tôi thấy mất hết cảm tình với nó, một người trưởng thành có học nhưng thua chú mấy giáp tuổi lại đi kêu thằng Tẻo ngon lành. Nó đâu phải tuổi chăn trâu thơ dại như tôi đâu mà tha thứ được. Và hôm ấy cu cậu đã không được thưởng thức một tô cháo ngon trọn vẹn.
Thực ra những người như chú Tẻo thì chúng ta kêu “thằng Tẻo” chú cũng chẳng buồn lòng, tự ái hay bực dọc gì, mà chúng ta kêu chú,kêu anh, kêu bác thì chú ấy cũng chả vui sướng béo tốt gì lên sất. Căn bản là biết tôn trọng người khác cũng là cách làm đẹp cho chính mình.
Sau này quán tôi hữu duyên khách ngày một đông hơn, tôi cũng ko còn lợi dụng tâm linh chờ chú Tẻo mở hàng cho hên nữa. Mà cũng mấy khi chú ấy có tiền mở hàng cho tôi đâu. Có phải khi cuộc sống trở nên dễ thở hơn, con người ta mới có thời gian nhìn rộng hiểu xa. Lúc này tôi mới nghĩ 10 nghìn đối với mình dễ kiếm, đối với một người tật nguyền như chú thì có khi phải đi nhặt chai long cả tuần mới đủ. Ngày ngày sau khi tan chợ, chú thường vác một cây sào dài 5 mét đi dọc đường gom long chai về bán. Lại con đường đó là con đường tôi về nhà sau mỗi buổi bán cháo nên công việc ấy lọt vào mắt tôi.
Từ đó tôi ko còn lấy tiền ăn cháo của chú nữa.
Gần đây chú ko còn phụ mẹ đẩy hàng ra chợ nữa vì mẹ chú già ốm lẩn thẩn ko còn biết gì. Thế nhưng chú vẫn dậy rất sớm, phụ giúp mấy dì bán cá chia hàng, sau khi mấy dì chia chát xong xuôi chú lại thu gom vệ sinh khu vực đó rất sạch sẽ. Sáng nào cũng mấy điệp khúc “tẻo ơi lấy cái này cho chị”, “Tẻo ơi đỡ giúp chị cái này một tay”… chú Tẻo luôn vậy, miệng dạ tay làm. Trời sáng hơn một chút chú lại ra chợ giúp chị hàng rau hàng cá dọn hàng, giúp tất cả mọi người những việc gì chú có thể làm được mà ko bao giờ đòi hỏi điều gì.
Mỗi khi các dì ở chợ muốn ăn cháo của tôi họ lại đem tiền nhờ chú vào quán lấy cháo. Mọi người cẩn thận bỏ tiền vào bao bóng buộc kỹ càng kẻo chú làm rơi. Và lúc nào cũng vậy chú đem về nguyên vẹn ko sai sót gì.
Trời đất vốn ko thập toàn, con người ko phải ai cũng may mắn có một cuộc đời hoàn hảo. Chú Tẻo là một phần ko hoàn hảo đó. Chú xấu xí, tật nguyền…
Những tờ tiền được gói ghém cẩn thận
Nhưng đằng sau sự thiệt thòi của bản thân, chú vẫn từng ngày sống hết mình và giúp ích cho bao người xung quanh. Nhắc đến chú, có lẽ cả cái Chợ Gát đều thương mến.
Chúng ta đừng nhìn vào sự thiệt thòi của người khác rồi cười cợt, khinh khi hay ghét bỏ. Đừng vội nghĩ họ ko biết gì. Có những người bình thường còn ko được 1 phần người của chú. Đó là những con người trời cho bình thường khoẻ mạnh nhưng luôn chìm đắm rượu chè, nợ nần chỗ này, bòn mót chỗ kia. Rồi trộm cắp, bớp xén, lừa lọc. Chú Tẻo ko như vậy. Chú rất thik tiền, nhưng chỉ khi ai cho chú mới lấy mà thôi.
Mỗi lần gặp chú tôi đều dặn kỹ rằng nhớ ghé quán để ăn cháo. Nhưng chú chưa bao giờ có ý ăn quen. Có thể tại chú siêng năng thật thà nên có nhiều người mời ăn, mỗi lần chú vào quán đều là tôi chủ động mời mọc nhiệt tình chứ ko phải tự ý vào. Hoặc hôm nào đói quá chú sẽ đi lướt qua quán 1 vòng cho tôi thấy mặt gọi vào, dù rằng có khi sáng sớm đã được dặn tý ghé quán nhé. Đấy, ý thức tầm cao của chú – một người khuyết tật.
“Những người thiệt thòi như vậy thường thì cuộc đời họ sẽ ngắn lắm, nên hãy thương họ nếu có thể”
Chú Tẻo ăn rất được, nhiều người thường đùa bụng chú là cái thùng ko đáy, biết vậy nên tôi thường nấu cho chú những tô cháo to nhất. Nhưng có một lần chú ko ăn hết phần nửa, chú xin đổ bao bóng mang về. Đó là lần chú đau. Tôi chợt nhớ đến lời một người thân “những người thiệt thòi như vậy thường thì cuộc đời họ sẽ ngắn lắm, nên hãy thương họ nếu có thể”. Chợt nghĩ, nếu một ngày ko còn chú Tẻo nữa chắc tất cả mọi người ở chợ gát, mấy dì gom cá vào sáng sớm sẽ thiếu vắng đi nhiều.
Có những điều vốn tồn tại tưởng chừng rất bình thường quanh ta, đến một lúc nào đó, thường là muộn lắm ta mới nhận ra nó cũng có ý nghĩa ko nhỏ trong cuộc sống của mình.
Có những người trót mang một số phận không tròn vẹn, nhưng họ vẫn sống tốt từng ngày, chiếm trọn cảm tình của mọi người xung quanh.
Hoàng Tuyên